8086: İlk PC İşlemcisi
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Intel daha önceden 4004, 8008, 8080 ve 8085 işlemcilerini çıkarmış olsa da 8086 bildiğimiz anlamda x86 temelli ilk işlemci olarak pazara çıktı. 16 bit olan işlemci harici 20-bit veriyolu kullanarak 1 MB bellek adresleyebiliyordu. IBM tarafından seçilen saat hızı (4.77 MHz) oldukça düşüktü ancak işlemci ömrünü tamamladığında 10 MHz hıza kadar çıkmıştı.
İlk PC'ler bu işlemcinin bir türevi olan ve sadece 8 bit harici veriyolu kullanan 8088 modelini kullanmışlardı. İlginç bir noktayı hatırlatmadan geçmeyelim: NASA, uzaya gönderdiği uyduların kontrol sistemlerinde kullandığı bu işlemciyi Intel artık destek vermediğinden 2002 yılında eBay üzerinden satın almak zorunda kalmıştı.
Çıkış Tarihi 1979
Mimari 16 bit
Veriyolu 16 bit
Adres Yolu 20 bit
En Fazla Bellek 1 MB
L1 Önbellek yok
L2 Önbellek yok
Saat Hızı 4.77-10 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 8087
SIMD yok
Üretim Teknolojisi 3,000 nm
Transistör Sayısı 29,000
Güç Tüketimi -
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 16 mm²
Bağlantı 40-pin
--------------------------------------------------------------------------
80286: 16 MB Bellek, Ancak Hala 16 Bit
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
1982 yılında çıkarıldığında 80286 işlemciler aynı hızda çalışan 8086'lara göre 3.6 kat daha hızlıydılar. 16 MB'a kadar bellek adresleyebiliyorlardı ancak 286'lar yine de 16 bit işlemcilerdi. Ayrıca bu modeller ilk bellek denetleyicisine sahip olan x86 işlemciler olma özelliğine de sahipler. 8086'lar gibi 286 işlemciler de kayar nokta hesaplama birimine (FPU) sahip değillerdi ancak bu iş için x87 yardımcı yonga (80287) kullanılabiliyordu. Intel bu modeller için en fazla 12.5 MHz hıza izin verirken rakipleri o zamanlarda 25 MHz hıza kadar çıkabilmişlerdi.
Çıkış Tarihi 1982
Mimari 16 bit
Veriyolu 16 bit
Adres Yolu 24 bit
En Fazla Bellek 16 MB
L1 Önbellek Yok
L2 Önbellek Yok
Saat Hızı 6-12 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 80287
SIMD Yok
Üretim Teknolojisi 1,500 nm
Transistör Sayısı 134,000
Güç Tüketimi -
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 49 mm²
Bağlantı 68-pin
--------------------------------------------------------------------------
386: 32-Bit Ve Önbellek
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
intel'in 80386 modeli ilk 32 bit alt yapıya sahip işlemciydi. Bu işlemcinin farklı sürümleri çıkarıldı. En çok bilinen iki tanesi 16 bit veriyolu kullanan 386 SX (Single-Word eXternal) ve 32 bit veriyolu kullanan 386 DX'di (Double-word eXternal). Bu ikisi dışındaki modellerden bahsetmemize gerek yok ama bir cümleyle özetlersek: SL sürümü x86'lar için ilk denetlenebilen önbelleği sunarken 386EX uzay programlarında (Hubble Teleskopu) kullanıldı.
Kod Adı P3
Çıkış Tarihi 1985
Mimari 32 bit
Veriyolu 32 bit
Adres Yolu 32 bit
En Fazla Bellek 4096 MB
L1 Önbellek 0 KB
L2 Önbellek Yok
Saat Hızı 16-33 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 80387
SIMD Yok
Üretim Teknolojisi 1,500-1,000 nm
Transistör Sayısı 275,000
Güç Tüketimi 2 W @ 33 MHz
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 42 mm² @ 1µ
Bağlantı 132 pin
--------------------------------------------------------------------------
Intel Pentium: Can Sıkıcı Bir Hata
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
1993 yılında çıkan Pentium serisi birden fazla nedenden dolayı ilgi çekiyordu. Intel'in sadece sayılardan oluşan bir marka tescil etmesine izin verilmediğinden, standart model isimlendirmesini daha çekici bir başka isim için bırakan ilk x86 modeliydi. Ayrıca bu kadar ünlü olmalarının bir nedeni de ürünün bir çeşit hataya sahip olmasıydı. Pentium işlemcilerin ilk sürümlerinde bazı bölme işlemleri yanlış yapılıyordu. Intel söz konusu işlemcileri değiştirdi ancak bir kere adı çıkmıştı. Hata çok nadir ortaya çıksa da BT yayın organları bunu sık sık kullandı.
Pentium üç farklı sürüm halinde satıldı. İlk sürümün bir saat çarpanı yoktu, ikinci sürüm saat çarpanına sahipti (en çok bilinen işlemcilerden birisi olan Pentium 166 bu sınıfa dahil) ve son olarak üçüncü sürüm işlemciler x86'lar için bir SIMD yönerge seti olan MMX desteğine sahiptiler. Pentium MMX'lerin L1 önbellekleri daha büyüktü ve bazı küçük geliştirmeler içeriyorlardı. İki yönergeyi aynı anda işletebilen ilk Intel x86 işlemciler bunlardı. L2 önbellek ise anakart üzerinde FSB hızında çalışıyordu.
Pentium hatasını kısaca açıklamaya çalışalım: FPU kullanılarak yapılan bazı hesaplamalar yanlış sonuç veriyordu. Bu durum son derece nadir oluyordu (ancak ne kadar nadir gerçekleştiği konusunda bir bilgi yok) ve Intel sorunlu işlemcileri yenisiyle değiştirdi. Hatanın bir örneği şöyle anlatılabilir: 4195835.0/3145727.0 = 1.333 820 449 136 241 002 (doğru sonuç) 4195835.0/3145727.0 = 1.333 739 068 902 037 589 (hatalı Pentium işlemcilerin bulduğu yanlış sonuç)
--------------------------------------------------------------------------
Pentium 4: Çok Gürültü Az İş
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Kasım 2000 yılında Intel yeni işlemcisi Pentium 4'ü tanıttı. Daha yüksek saat hızlarına (en az 1400 MHz) sahip olan bu işlemcinin en önemli eksiği aynı hızlardaki rakiplerine göre daha düşük başarım sunmasıydı. AMD'nin Athlon işlemcileri (hatta Pentium III'ler bile) aynı saat hızlarında daha yüksek başarım gösteriyorlardı. Intel o zamanlar işlemcinin FSB gereksinimi karşılayabilen tek bellek türü olan RDRAM'a geçmeyi denedi ancak başaramadı. Pahalı ve sıcak olan Pentium 4 küçük büyük değişikliklerle (L3 önbellek veya HyperThreading gibi özellikler ekleyerek) birkaç yıl pazarda tutunmayı başardı.
Pentium 4'ün taşınabilir (değişken çarpanlı), Celeron (daha düşük L2 önbellekli) ve Xeon sürümleri (L3 önbellekli) satıldı. L3 önbellek ve HyperThreading ilk önce sunucu alanında kullanıldı ve zamanla son kullanıcılar için de sunuldu (L3 önbellek sadece pahalı EE sürümlerinde vardı).
Quad Data Rate (QDR) teknolojisi kullanılarak işlemcinin FSB hızının dört katı hızlarda çalıştırıldığını da hatırlatmamız gerekiyor: 400 MHz aslında 100 MHz veriyolu kullanırken 533 MHz de temelde 133 MHz veriyolu kullanıyordu. Son olarak Pentium 4'lerin 64 bit sürümleri 2005 yılında pazara sürüldü bu modellerden daha sonra bahsedeceğiz.
--------------------------------------------------------------------------
Günümüzün En Hızlısı: Core 2 Duo
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
2006 yılında Intel, kısa bir süre içinde en çok satan unvanına alan işlemcisini çıkardı: Core 2 Duo. Yeni işlemci Pentium M'de yapılanlardan etkilenmiş olsa da tamamen kendine özgü bir çekirdek tasarımına sahipti. Önceleri Intel iki işlemci serisine sahipti masaüstleri için Pentium 4 ve taşınabilirler için Pentium M (sunucular için ikisi de). Şimdi ise eskinin tersine Intel her alana yönelik tek bir işlemci ailesi sunuyor. 64 bit Core 2 Duo giriş seviyesinde en ileri seviyeye kadar masaüstlerinde, taşınabilirlerde ve sunucularda Intel'i temsil ediyor.
Mimarini çok farklı sürümleri olduğundan farklı yapılandırmalar altında satılabiliyor; farklı çekirdek sayıları (birden (Solo) dörde (Quad) kadar), farklı önbellek miktarları (512 kB'den 12 MB'ye) ve farklı FSB'ler (400 ile 1600 MHz arası). Burada görülen model orijinal Core 2 Duo ancak daha hızlı sürümleri (45 nm) mevcut.
Kod Adı Conroe
Çıkış Tarihi 2006
Mimari 64 bit
Veriyolu 64 bit
Adres Yolu 64 (temelde 36) bit
En Fazla Bellek 64 GB
L1 Önbellek 32 KB + 32 KB
L2 Önbellek 2,048 KB paylaşımlı
Saat Hızı 1.8-3 GHz
FSB 800-1066-1333 MHz
SIMD MMX, SSE, SSE2, SSE3, SSSE3
SMT/SMP Çift çekirdek
Üretim Teknolojisi 65 nm
Transistör Sayısı 291 milyon
TDP 65 W
Gerilim 1.5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 143 mm²
Bağlantı LGA 775
Taşınabilir sürümler (Merom) temelde aynılar (ancak hızlı daha hızlı değiller, düşük FSB) ancak Extereme Edition sürümler daha hızlılar. Core 2 Duo'nun dört çekirdekli sürümleri de var ancak bu iki Conroe modelinin aynı pakete yerleştirilmesinden başka bir şey değil. Core 2 Duo'nun 45 nm olan sürümü (Penryn) daha geniş önbellek alanına sahip ve daha az ısı üretiyor ancak hala temelde mimari olarak ilk modele çok benziyor.
Alıntıdır.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Intel daha önceden 4004, 8008, 8080 ve 8085 işlemcilerini çıkarmış olsa da 8086 bildiğimiz anlamda x86 temelli ilk işlemci olarak pazara çıktı. 16 bit olan işlemci harici 20-bit veriyolu kullanarak 1 MB bellek adresleyebiliyordu. IBM tarafından seçilen saat hızı (4.77 MHz) oldukça düşüktü ancak işlemci ömrünü tamamladığında 10 MHz hıza kadar çıkmıştı.
İlk PC'ler bu işlemcinin bir türevi olan ve sadece 8 bit harici veriyolu kullanan 8088 modelini kullanmışlardı. İlginç bir noktayı hatırlatmadan geçmeyelim: NASA, uzaya gönderdiği uyduların kontrol sistemlerinde kullandığı bu işlemciyi Intel artık destek vermediğinden 2002 yılında eBay üzerinden satın almak zorunda kalmıştı.
Çıkış Tarihi 1979
Mimari 16 bit
Veriyolu 16 bit
Adres Yolu 20 bit
En Fazla Bellek 1 MB
L1 Önbellek yok
L2 Önbellek yok
Saat Hızı 4.77-10 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 8087
SIMD yok
Üretim Teknolojisi 3,000 nm
Transistör Sayısı 29,000
Güç Tüketimi -
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 16 mm²
Bağlantı 40-pin
--------------------------------------------------------------------------
80286: 16 MB Bellek, Ancak Hala 16 Bit
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
1982 yılında çıkarıldığında 80286 işlemciler aynı hızda çalışan 8086'lara göre 3.6 kat daha hızlıydılar. 16 MB'a kadar bellek adresleyebiliyorlardı ancak 286'lar yine de 16 bit işlemcilerdi. Ayrıca bu modeller ilk bellek denetleyicisine sahip olan x86 işlemciler olma özelliğine de sahipler. 8086'lar gibi 286 işlemciler de kayar nokta hesaplama birimine (FPU) sahip değillerdi ancak bu iş için x87 yardımcı yonga (80287) kullanılabiliyordu. Intel bu modeller için en fazla 12.5 MHz hıza izin verirken rakipleri o zamanlarda 25 MHz hıza kadar çıkabilmişlerdi.
Çıkış Tarihi 1982
Mimari 16 bit
Veriyolu 16 bit
Adres Yolu 24 bit
En Fazla Bellek 16 MB
L1 Önbellek Yok
L2 Önbellek Yok
Saat Hızı 6-12 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 80287
SIMD Yok
Üretim Teknolojisi 1,500 nm
Transistör Sayısı 134,000
Güç Tüketimi -
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 49 mm²
Bağlantı 68-pin
--------------------------------------------------------------------------
386: 32-Bit Ve Önbellek
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
intel'in 80386 modeli ilk 32 bit alt yapıya sahip işlemciydi. Bu işlemcinin farklı sürümleri çıkarıldı. En çok bilinen iki tanesi 16 bit veriyolu kullanan 386 SX (Single-Word eXternal) ve 32 bit veriyolu kullanan 386 DX'di (Double-word eXternal). Bu ikisi dışındaki modellerden bahsetmemize gerek yok ama bir cümleyle özetlersek: SL sürümü x86'lar için ilk denetlenebilen önbelleği sunarken 386EX uzay programlarında (Hubble Teleskopu) kullanıldı.
Kod Adı P3
Çıkış Tarihi 1985
Mimari 32 bit
Veriyolu 32 bit
Adres Yolu 32 bit
En Fazla Bellek 4096 MB
L1 Önbellek 0 KB
L2 Önbellek Yok
Saat Hızı 16-33 MHz
FSB Saat Hızının Aynısı
FPU 80387
SIMD Yok
Üretim Teknolojisi 1,500-1,000 nm
Transistör Sayısı 275,000
Güç Tüketimi 2 W @ 33 MHz
Gerilim 5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 42 mm² @ 1µ
Bağlantı 132 pin
--------------------------------------------------------------------------
Intel Pentium: Can Sıkıcı Bir Hata
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
1993 yılında çıkan Pentium serisi birden fazla nedenden dolayı ilgi çekiyordu. Intel'in sadece sayılardan oluşan bir marka tescil etmesine izin verilmediğinden, standart model isimlendirmesini daha çekici bir başka isim için bırakan ilk x86 modeliydi. Ayrıca bu kadar ünlü olmalarının bir nedeni de ürünün bir çeşit hataya sahip olmasıydı. Pentium işlemcilerin ilk sürümlerinde bazı bölme işlemleri yanlış yapılıyordu. Intel söz konusu işlemcileri değiştirdi ancak bir kere adı çıkmıştı. Hata çok nadir ortaya çıksa da BT yayın organları bunu sık sık kullandı.
Pentium üç farklı sürüm halinde satıldı. İlk sürümün bir saat çarpanı yoktu, ikinci sürüm saat çarpanına sahipti (en çok bilinen işlemcilerden birisi olan Pentium 166 bu sınıfa dahil) ve son olarak üçüncü sürüm işlemciler x86'lar için bir SIMD yönerge seti olan MMX desteğine sahiptiler. Pentium MMX'lerin L1 önbellekleri daha büyüktü ve bazı küçük geliştirmeler içeriyorlardı. İki yönergeyi aynı anda işletebilen ilk Intel x86 işlemciler bunlardı. L2 önbellek ise anakart üzerinde FSB hızında çalışıyordu.
Pentium hatasını kısaca açıklamaya çalışalım: FPU kullanılarak yapılan bazı hesaplamalar yanlış sonuç veriyordu. Bu durum son derece nadir oluyordu (ancak ne kadar nadir gerçekleştiği konusunda bir bilgi yok) ve Intel sorunlu işlemcileri yenisiyle değiştirdi. Hatanın bir örneği şöyle anlatılabilir: 4195835.0/3145727.0 = 1.333 820 449 136 241 002 (doğru sonuç) 4195835.0/3145727.0 = 1.333 739 068 902 037 589 (hatalı Pentium işlemcilerin bulduğu yanlış sonuç)
--------------------------------------------------------------------------
Pentium 4: Çok Gürültü Az İş
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Kasım 2000 yılında Intel yeni işlemcisi Pentium 4'ü tanıttı. Daha yüksek saat hızlarına (en az 1400 MHz) sahip olan bu işlemcinin en önemli eksiği aynı hızlardaki rakiplerine göre daha düşük başarım sunmasıydı. AMD'nin Athlon işlemcileri (hatta Pentium III'ler bile) aynı saat hızlarında daha yüksek başarım gösteriyorlardı. Intel o zamanlar işlemcinin FSB gereksinimi karşılayabilen tek bellek türü olan RDRAM'a geçmeyi denedi ancak başaramadı. Pahalı ve sıcak olan Pentium 4 küçük büyük değişikliklerle (L3 önbellek veya HyperThreading gibi özellikler ekleyerek) birkaç yıl pazarda tutunmayı başardı.
Pentium 4'ün taşınabilir (değişken çarpanlı), Celeron (daha düşük L2 önbellekli) ve Xeon sürümleri (L3 önbellekli) satıldı. L3 önbellek ve HyperThreading ilk önce sunucu alanında kullanıldı ve zamanla son kullanıcılar için de sunuldu (L3 önbellek sadece pahalı EE sürümlerinde vardı).
Quad Data Rate (QDR) teknolojisi kullanılarak işlemcinin FSB hızının dört katı hızlarda çalıştırıldığını da hatırlatmamız gerekiyor: 400 MHz aslında 100 MHz veriyolu kullanırken 533 MHz de temelde 133 MHz veriyolu kullanıyordu. Son olarak Pentium 4'lerin 64 bit sürümleri 2005 yılında pazara sürüldü bu modellerden daha sonra bahsedeceğiz.
--------------------------------------------------------------------------
Günümüzün En Hızlısı: Core 2 Duo
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
2006 yılında Intel, kısa bir süre içinde en çok satan unvanına alan işlemcisini çıkardı: Core 2 Duo. Yeni işlemci Pentium M'de yapılanlardan etkilenmiş olsa da tamamen kendine özgü bir çekirdek tasarımına sahipti. Önceleri Intel iki işlemci serisine sahipti masaüstleri için Pentium 4 ve taşınabilirler için Pentium M (sunucular için ikisi de). Şimdi ise eskinin tersine Intel her alana yönelik tek bir işlemci ailesi sunuyor. 64 bit Core 2 Duo giriş seviyesinde en ileri seviyeye kadar masaüstlerinde, taşınabilirlerde ve sunucularda Intel'i temsil ediyor.
Mimarini çok farklı sürümleri olduğundan farklı yapılandırmalar altında satılabiliyor; farklı çekirdek sayıları (birden (Solo) dörde (Quad) kadar), farklı önbellek miktarları (512 kB'den 12 MB'ye) ve farklı FSB'ler (400 ile 1600 MHz arası). Burada görülen model orijinal Core 2 Duo ancak daha hızlı sürümleri (45 nm) mevcut.
Kod Adı Conroe
Çıkış Tarihi 2006
Mimari 64 bit
Veriyolu 64 bit
Adres Yolu 64 (temelde 36) bit
En Fazla Bellek 64 GB
L1 Önbellek 32 KB + 32 KB
L2 Önbellek 2,048 KB paylaşımlı
Saat Hızı 1.8-3 GHz
FSB 800-1066-1333 MHz
SIMD MMX, SSE, SSE2, SSE3, SSSE3
SMT/SMP Çift çekirdek
Üretim Teknolojisi 65 nm
Transistör Sayısı 291 milyon
TDP 65 W
Gerilim 1.5 V
Çekirdek Yüzey Alanı 143 mm²
Bağlantı LGA 775
Taşınabilir sürümler (Merom) temelde aynılar (ancak hızlı daha hızlı değiller, düşük FSB) ancak Extereme Edition sürümler daha hızlılar. Core 2 Duo'nun dört çekirdekli sürümleri de var ancak bu iki Conroe modelinin aynı pakete yerleştirilmesinden başka bir şey değil. Core 2 Duo'nun 45 nm olan sürümü (Penryn) daha geniş önbellek alanına sahip ve daha az ısı üretiyor ancak hala temelde mimari olarak ilk modele çok benziyor.
Alıntıdır.