2013 MUHASEBE DENETİMİ SORU VE CEVAPLARI
SORULAR
SORU 1:Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları’nı hem grup, hem de ayrıntılı olarak maddeler halinde
sayınız ve standartları birer cümle ile açıklayınız.
SORU 2: Bağımsız denetim sürecinin aşamalarını maddeler halinde sayınız.
SORU 3:Denetim tekniklerinin (destekleyici kanıt toplama tekniklerinin) sadece adlarını sayınız.
SORU 4: Bağımsız denetim çalışmasında denetçi, stok sayımını gözlemleyememiştir. Zaman yetersizliği
nedeniyle stok hareketlerine ilişkin kapsamlı bir denetim çalışması yürütememiş ve uyguladığı ilave
prosedürlerle/tekniklerle de yeterli sayıda, güvenilir kanıta ulaşamamıştır. Stoklar, finansal tablolar üzerinde
önemli bir etkiye sahiptir ancak, finansal tabloların bütünüyle güvenilirliği bozulmamıştır. Denetçi aşağıdaki
taslak denetim raporunu hazırlamaya başlamış, fakat, hem denetim görüş tipinin ne olması gerektiği, hem
de raporu (içeriği) nasıl düzenlemesi, gerektiği hususunda kararsız kalmıştır.
İSTENEN: 1- Yukarıda belirtilen sorunu irdeleyerek, aksaklık türü (sorun tipi) ve denetim görüş tipini yazınız.
(DİKKAT: Bu soruda, aksaklığın ve görüş tipinin herikisi birden doğru cevaplandırılmalıdır, bu koşulla
cevabınız doğru kabul edilecek ve puan verilecektir. İstenilenlerden bir tanesinin yanlış olması durumunda,
bu sorudan puan verilmeyecektir.)
2- Aşağıda verilen bağımsız denetim raporundaki yanlışlıkları, eksik bölümlerin (paragrafların) adlarını ve
bölümlerde (paragraflarda) yer alması gereken bilgileri maddeler halinde sayınız (DİKKAT: Denetim raporu
yazmayınız).
Acar A.Ş. İlgililerine,
Acar A.Ş. nin finansal tablolarını uluslararası denetim standartlarına göre denetlemiş bulunuyoruz.
Sorumluluğumuz gerekli denetim tekniklerini uygulayarak, görüş bildirmektir.
Görüşümüze göre, bilanço ve gelir tablosu ………………………..
CEVAPLAR
CEVAP 1:
Genel Standartlar
1-Mesleki Teknik bilgi, deneyim, yetkinlik: Denetim bir uzman olarak, gerekli mesleki teknik bilgi, eğitim,
deneyim ve yeteneğe sahip kişi veya kişilerce yapılmalıdır.
2- Bağımsızlık (Dürüstlük, Tarafsızlık): Denetim görevi ile ilgili tüm konularda denetçi/denetçiler bağımsız
düşünme mantığı (gerçekte ve görünürde dürüst, tarafsız) içinde olmalı ve bağımsız düşünme mantığına
uygun olarak hareket etmelidirler.
3-Mesleki Özen ve Titizlik: Bir denetim çalışmasında, denetim sürecinin başlangıcından, denetim raporunun
hazırlanmasına kadar tüm süreçte, denetçi/denetçiler tarafından gerekli mesleki özen ve titizlik
gösterilmelidir.
Çalışma Standartları
4-Planlama ve Gözetim: Denetim iyi bir biçimde planlanmalı ve varsa yardımcılar iyi bir şekilde kontrol
edilmelidir.
5-İç Kontrolün İncelenmesi ve Değerlendirilmesi: Denetim işlemlerinin bağlı olduğu test sonuçlarının
saptanması amacıyla ve güvenilir bir temel olarak, mevcut iç kontrol sisteminin gerektiği gibi incelenmesi ne
değerlendirilmesi yapılmalıdır.
6- Yeterli Sayıda ve Güvenilir Kanıt Toplama: Bir denetim görüşüne varılması ve denetim raporuna temel
oluşturması amacıyla, soruşturmalar, gözlemler ve doğrulamalar yoluyla yeterli sayıda ve güvenilir (kaliteli)
kanıtlar elde edilmelidir.
Raporlama Standartları
1-Genel Kabul örmüş Muhasebe İlkelerine (GKGMİ) Uygunluk: Bir denetim raporunda; incelenen finansal
(mali) tabloların, Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine uygunluk derecesi hakkında bilgiye yer
verilmelidir.
2- Tutarlılık (devamlılık) İlkesi: Bir denetim raporunda; cari dönem finansal tabloların hazırlanmasında
uygulanan muhasebe politikalarının, önceki dönem finansal tabloların hazırlanmasında uygulanan
muhasebe politikalarıyla tutarlı olup olmadığı incelenmeli ve tutarlılık konusunda önemli değişikliklerin
olması halinde, raporda gerekli bilgiye yer verilmelidir.
3-Tam Açıklama (Açıklayıcı Bilgiler) İlkesine Uygunluk: Bir denetim raporunda; denetlenen finansal
tabloların açıklayıcı dipnotlarının eksiksiz, anlaşılır ve doğru olmaması durumunda (diğer bir deyişle tam
açıklama kuralına uyulmaması) denetim raporunda bilgiye yer verilmelidir. (Bir denetim raporunda aksi
belirtilmedikçe, finansal tabloların hazırlanmasında tam açıklama kuralına uyulduğu varsayılır. )
4- Görüş Bildirme: Bir denetim raporunda, denetlenen finansal tablolar hakkında bir görüşe yer verilmeli,
görüş bildirilemiyorsa nedenleriyle açıklanmalıdır. Denetim görüşleri: Olumlu, Şartlı, Görüş Bildirmekten
Kaçınma ve Olumsuz görüş olmak üzere dört çeşittir.
CEVAP 2:Denetim Sürecinin Aşamaları:
1- Müşteri Seçimi, Kabulü ve Denetim Sözleşmesinin Yapılması,
2-Denetimin Planlanması ve Programın Hazırlanması,
3-Denetim Programının Yürütülmesi-Kanıt Toplama (İşlemlerin Test Edilmesi, Bakiyelerin Test Edilmesi),
4-Denetimin Tamamlanması, Kalite kontrolü, Denetim Görüşünün Tespiti ve Denetim Raporunun Yazılması
CEVAP 3: Fiziki İnceleme ve Sayım
Doğrulama (mutabakat/teyit etme)
Gözlem
Soruşturma (Bilgi Toplama)
Belge İncelemesi
Analitik İnceleme (Analitik İnceleme Prosedürü)
Yeniden Hesaplama
Kayıt Sistemini Yeniden İzleme (İleriye Doğru/Geriye Doğru)
Göz Atma
Ayrıntılı İnceleme
İlgili Hesaplar Arası İlişki Kurma
CEVAP 4:
4.1-Görüş Tipi: Şartlı Görüş
Aksaklık (Sorun) Türü: Denetim kapsamının sınırlanması-kapsam kısıtlaması (yeterli sayıda ve güvenilir kanıt
toplanamaması)
4.2-Denetim Raporundaki Yanlışlık ve Eksiklikler:
1-Başlık bölümü eksiktir. Denetim raporunun başlığında; ‘’Bağımsız Denetim Raporu’’ ibaresi yer almalıdır.
2-Muhatap bölümü yanlıştır. Bu bölüm denetlenen işletmenin ‘’Yönetim Kurulu’na’’ veya denetlenen
işletmenin ‘’ortaklarına’’ hitaben olmalıdır.
3-Giriş bölümü (paragrafı) eksik ve yanlıştır;
(a)Finansal tabloların denetlenmiş olduğunu ifade eder,
(b)denetlenen finansal tabloları kapsayan her bir tablonun, tarih/dönem belirtilerek başlığı yazılmalıdır.
©Önemli muhasebe politikalarının özetine ve diğer açıklayıcı bilgilere atıfta bulunur.
4- Finansal tablolarla ilgili olarak işletme yönetiminin sorumluluğu bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu bölümde:
(a)İşletme yönetiminin finansal tabloların hazırlanmasına ilişkin sorumluluğu tanımlanır.
(b)İşletme yönetiminin finansal raporlama çerçevesine uygun olarak (ilgili muhasebe standartları/genel
kabul görmüş muhasebe ilkeleri), hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar
içermeyecek biçimde finansal tabloların hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan ve bunu
sağlamak amacıyla, gerekli olan iç kontrol sisteminin tasarlanması, uygulanması ve devam ettirilmesi,
koşulların gerektirdiği doğru muhasebe tahminlerinin yapılması ve uygun muhasebe politikalarının
seçilmesinden sorumlu olduğu bildirilmelidir.
5- Bağımsız denetçinin/bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu
bölümde;
(a) Bağımsız denetçinin sorumluluğunun, yaptığı bağımsız denetime dayanarak, finansal tablolar hakkında
görüş bildirmek olduğu belirtilmelidir.
(b)Bağımsız denetimin, bağımsız denetim standartlarına (Uluslararası Denetim Standartları veya Genel
Kabul Görmüş Denetim Standartları) uygun olarak gerçekleştirildiği, bu standartların, etik ilkelere
uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp
yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere denetimin planlanmasını ve
yürütülmesini gerekli kılmakta olduğu ifade edilmelidir.
(b)Finansal tablolardaki önemli yanlışlık riskinin değerlendirilmesi ve uygun denetim tekniklerinin seçimi
amacıyla, denetlenen işletmenin iç kontrol sisteminin incelendiği bildirilmelidir.
©Denetimde, finansal tabloların sunumunun, muhasebe politikalarının ve önemli muhasebe
tahminlerinin
uygunluğu konularında değerlendirme yapıldığı bildirilmelidir.
(d) Denetim görüşünün oluşturulmasına dayanak olabilecek miktar ve güvenilirlikte (kalitede) denetim
kanıtı toplandığı yazılmalıdır.
6- Açıklama bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu şirkette yapılan denetim çalışmasında; stoklarla ilgili yeterli
sayıda denetim kanıtına ulaşılamamıştır ve tutar önemlidir. Söz konusu bulgularla ilgili açıklamalar, görüş
bölümünden önce, açıklama bölümünde yazılmalıdır.
7-Görüş bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu bölümde, denetimde esas alınan muhasebe ölçütleri (örn: GKGMİ/
TFRS/UFRS) belirtilmeli, ‘’denetlenen tarih ve dönem belirtilerek finansal durum, finansal
performans/faaliyet sonuçları, ve nakit akım’’ tablolarına ve açıklama paragrafına (bölümüne) atıfta
bulunulmalı ve şartlı görüş bildirilmelidir.
8- İmza bölümü eksiktir. Bu bölümde, sorumlu ortak baş denetçinin adı soyadı, unvanı, imzası ve denetim
kuruluşunun unvanı yer almalıdır.
9-Denetim Raporu tarihi eksiktir.
SORULAR
SORU 1:Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları’nı hem grup, hem de ayrıntılı olarak maddeler halinde
sayınız ve standartları birer cümle ile açıklayınız.
SORU 2: Bağımsız denetim sürecinin aşamalarını maddeler halinde sayınız.
SORU 3:Denetim tekniklerinin (destekleyici kanıt toplama tekniklerinin) sadece adlarını sayınız.
SORU 4: Bağımsız denetim çalışmasında denetçi, stok sayımını gözlemleyememiştir. Zaman yetersizliği
nedeniyle stok hareketlerine ilişkin kapsamlı bir denetim çalışması yürütememiş ve uyguladığı ilave
prosedürlerle/tekniklerle de yeterli sayıda, güvenilir kanıta ulaşamamıştır. Stoklar, finansal tablolar üzerinde
önemli bir etkiye sahiptir ancak, finansal tabloların bütünüyle güvenilirliği bozulmamıştır. Denetçi aşağıdaki
taslak denetim raporunu hazırlamaya başlamış, fakat, hem denetim görüş tipinin ne olması gerektiği, hem
de raporu (içeriği) nasıl düzenlemesi, gerektiği hususunda kararsız kalmıştır.
İSTENEN: 1- Yukarıda belirtilen sorunu irdeleyerek, aksaklık türü (sorun tipi) ve denetim görüş tipini yazınız.
(DİKKAT: Bu soruda, aksaklığın ve görüş tipinin herikisi birden doğru cevaplandırılmalıdır, bu koşulla
cevabınız doğru kabul edilecek ve puan verilecektir. İstenilenlerden bir tanesinin yanlış olması durumunda,
bu sorudan puan verilmeyecektir.)
2- Aşağıda verilen bağımsız denetim raporundaki yanlışlıkları, eksik bölümlerin (paragrafların) adlarını ve
bölümlerde (paragraflarda) yer alması gereken bilgileri maddeler halinde sayınız (DİKKAT: Denetim raporu
yazmayınız).
Acar A.Ş. İlgililerine,
Acar A.Ş. nin finansal tablolarını uluslararası denetim standartlarına göre denetlemiş bulunuyoruz.
Sorumluluğumuz gerekli denetim tekniklerini uygulayarak, görüş bildirmektir.
Görüşümüze göre, bilanço ve gelir tablosu ………………………..
CEVAPLAR
CEVAP 1:
Genel Standartlar
1-Mesleki Teknik bilgi, deneyim, yetkinlik: Denetim bir uzman olarak, gerekli mesleki teknik bilgi, eğitim,
deneyim ve yeteneğe sahip kişi veya kişilerce yapılmalıdır.
2- Bağımsızlık (Dürüstlük, Tarafsızlık): Denetim görevi ile ilgili tüm konularda denetçi/denetçiler bağımsız
düşünme mantığı (gerçekte ve görünürde dürüst, tarafsız) içinde olmalı ve bağımsız düşünme mantığına
uygun olarak hareket etmelidirler.
3-Mesleki Özen ve Titizlik: Bir denetim çalışmasında, denetim sürecinin başlangıcından, denetim raporunun
hazırlanmasına kadar tüm süreçte, denetçi/denetçiler tarafından gerekli mesleki özen ve titizlik
gösterilmelidir.
Çalışma Standartları
4-Planlama ve Gözetim: Denetim iyi bir biçimde planlanmalı ve varsa yardımcılar iyi bir şekilde kontrol
edilmelidir.
5-İç Kontrolün İncelenmesi ve Değerlendirilmesi: Denetim işlemlerinin bağlı olduğu test sonuçlarının
saptanması amacıyla ve güvenilir bir temel olarak, mevcut iç kontrol sisteminin gerektiği gibi incelenmesi ne
değerlendirilmesi yapılmalıdır.
6- Yeterli Sayıda ve Güvenilir Kanıt Toplama: Bir denetim görüşüne varılması ve denetim raporuna temel
oluşturması amacıyla, soruşturmalar, gözlemler ve doğrulamalar yoluyla yeterli sayıda ve güvenilir (kaliteli)
kanıtlar elde edilmelidir.
Raporlama Standartları
1-Genel Kabul örmüş Muhasebe İlkelerine (GKGMİ) Uygunluk: Bir denetim raporunda; incelenen finansal
(mali) tabloların, Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine uygunluk derecesi hakkında bilgiye yer
verilmelidir.
2- Tutarlılık (devamlılık) İlkesi: Bir denetim raporunda; cari dönem finansal tabloların hazırlanmasında
uygulanan muhasebe politikalarının, önceki dönem finansal tabloların hazırlanmasında uygulanan
muhasebe politikalarıyla tutarlı olup olmadığı incelenmeli ve tutarlılık konusunda önemli değişikliklerin
olması halinde, raporda gerekli bilgiye yer verilmelidir.
3-Tam Açıklama (Açıklayıcı Bilgiler) İlkesine Uygunluk: Bir denetim raporunda; denetlenen finansal
tabloların açıklayıcı dipnotlarının eksiksiz, anlaşılır ve doğru olmaması durumunda (diğer bir deyişle tam
açıklama kuralına uyulmaması) denetim raporunda bilgiye yer verilmelidir. (Bir denetim raporunda aksi
belirtilmedikçe, finansal tabloların hazırlanmasında tam açıklama kuralına uyulduğu varsayılır. )
4- Görüş Bildirme: Bir denetim raporunda, denetlenen finansal tablolar hakkında bir görüşe yer verilmeli,
görüş bildirilemiyorsa nedenleriyle açıklanmalıdır. Denetim görüşleri: Olumlu, Şartlı, Görüş Bildirmekten
Kaçınma ve Olumsuz görüş olmak üzere dört çeşittir.
CEVAP 2:Denetim Sürecinin Aşamaları:
1- Müşteri Seçimi, Kabulü ve Denetim Sözleşmesinin Yapılması,
2-Denetimin Planlanması ve Programın Hazırlanması,
3-Denetim Programının Yürütülmesi-Kanıt Toplama (İşlemlerin Test Edilmesi, Bakiyelerin Test Edilmesi),
4-Denetimin Tamamlanması, Kalite kontrolü, Denetim Görüşünün Tespiti ve Denetim Raporunun Yazılması
CEVAP 3: Fiziki İnceleme ve Sayım
Doğrulama (mutabakat/teyit etme)
Gözlem
Soruşturma (Bilgi Toplama)
Belge İncelemesi
Analitik İnceleme (Analitik İnceleme Prosedürü)
Yeniden Hesaplama
Kayıt Sistemini Yeniden İzleme (İleriye Doğru/Geriye Doğru)
Göz Atma
Ayrıntılı İnceleme
İlgili Hesaplar Arası İlişki Kurma
CEVAP 4:
4.1-Görüş Tipi: Şartlı Görüş
Aksaklık (Sorun) Türü: Denetim kapsamının sınırlanması-kapsam kısıtlaması (yeterli sayıda ve güvenilir kanıt
toplanamaması)
4.2-Denetim Raporundaki Yanlışlık ve Eksiklikler:
1-Başlık bölümü eksiktir. Denetim raporunun başlığında; ‘’Bağımsız Denetim Raporu’’ ibaresi yer almalıdır.
2-Muhatap bölümü yanlıştır. Bu bölüm denetlenen işletmenin ‘’Yönetim Kurulu’na’’ veya denetlenen
işletmenin ‘’ortaklarına’’ hitaben olmalıdır.
3-Giriş bölümü (paragrafı) eksik ve yanlıştır;
(a)Finansal tabloların denetlenmiş olduğunu ifade eder,
(b)denetlenen finansal tabloları kapsayan her bir tablonun, tarih/dönem belirtilerek başlığı yazılmalıdır.
©Önemli muhasebe politikalarının özetine ve diğer açıklayıcı bilgilere atıfta bulunur.
4- Finansal tablolarla ilgili olarak işletme yönetiminin sorumluluğu bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu bölümde:
(a)İşletme yönetiminin finansal tabloların hazırlanmasına ilişkin sorumluluğu tanımlanır.
(b)İşletme yönetiminin finansal raporlama çerçevesine uygun olarak (ilgili muhasebe standartları/genel
kabul görmüş muhasebe ilkeleri), hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar
içermeyecek biçimde finansal tabloların hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan ve bunu
sağlamak amacıyla, gerekli olan iç kontrol sisteminin tasarlanması, uygulanması ve devam ettirilmesi,
koşulların gerektirdiği doğru muhasebe tahminlerinin yapılması ve uygun muhasebe politikalarının
seçilmesinden sorumlu olduğu bildirilmelidir.
5- Bağımsız denetçinin/bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu
bölümde;
(a) Bağımsız denetçinin sorumluluğunun, yaptığı bağımsız denetime dayanarak, finansal tablolar hakkında
görüş bildirmek olduğu belirtilmelidir.
(b)Bağımsız denetimin, bağımsız denetim standartlarına (Uluslararası Denetim Standartları veya Genel
Kabul Görmüş Denetim Standartları) uygun olarak gerçekleştirildiği, bu standartların, etik ilkelere
uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp
yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere denetimin planlanmasını ve
yürütülmesini gerekli kılmakta olduğu ifade edilmelidir.
(b)Finansal tablolardaki önemli yanlışlık riskinin değerlendirilmesi ve uygun denetim tekniklerinin seçimi
amacıyla, denetlenen işletmenin iç kontrol sisteminin incelendiği bildirilmelidir.
©Denetimde, finansal tabloların sunumunun, muhasebe politikalarının ve önemli muhasebe
tahminlerinin
uygunluğu konularında değerlendirme yapıldığı bildirilmelidir.
(d) Denetim görüşünün oluşturulmasına dayanak olabilecek miktar ve güvenilirlikte (kalitede) denetim
kanıtı toplandığı yazılmalıdır.
6- Açıklama bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu şirkette yapılan denetim çalışmasında; stoklarla ilgili yeterli
sayıda denetim kanıtına ulaşılamamıştır ve tutar önemlidir. Söz konusu bulgularla ilgili açıklamalar, görüş
bölümünden önce, açıklama bölümünde yazılmalıdır.
7-Görüş bölümü (paragrafı) eksiktir. Bu bölümde, denetimde esas alınan muhasebe ölçütleri (örn: GKGMİ/
TFRS/UFRS) belirtilmeli, ‘’denetlenen tarih ve dönem belirtilerek finansal durum, finansal
performans/faaliyet sonuçları, ve nakit akım’’ tablolarına ve açıklama paragrafına (bölümüne) atıfta
bulunulmalı ve şartlı görüş bildirilmelidir.
8- İmza bölümü eksiktir. Bu bölümde, sorumlu ortak baş denetçinin adı soyadı, unvanı, imzası ve denetim
kuruluşunun unvanı yer almalıdır.
9-Denetim Raporu tarihi eksiktir.